Gemeenten die het doelgroepenvervoer via een aanbesteding op de markt zetten, ervaren vaak uitdagingen in het proces. Het Aanbestedingsinstituut Mobiliteit (AIM) deelt vijf waardevolle adviezen om tot een betere aanbestedingspraktijk te komen.
Het is essentieel dat opdrachtgevers, zoals gemeenten, al in een vroeg stadium het gesprek aangaan met vervoerders en andere relevante partijen. Dit biedt inzicht in actuele marktontwikkelingen en gangbare werkwijzen. Daarnaast helpt het om verwachtingen af te stemmen en een duidelijk beeld te krijgen van de mogelijkheden binnen de beschikbare middelen. Deze aanpak zorgt ervoor dat aanbestedingen beter aansluiten bij de praktijk en meer kans van slagen hebben.
Focus op kwaliteit
Wanneer kwaliteit als prioriteit wordt gesteld, moet dit duidelijk terugkomen in de gunningsmethodiek. In veel aanbestedingen blijkt echter dat de verschillen in kwaliteit minimaal zijn, ondanks dat dit een belangrijk criterium is. Dit komt doordat gunningscriteria vaak te strikt zijn opgesteld, waardoor prijs een te grote rol speelt. Vervoerders kiezen hierdoor vaker voor een lage prijs, wat niet altijd bevorderlijk is voor de kwaliteit van het vervoer. Een gunningsmethodiek die voldoende ruimte biedt voor kwaliteitswaarborging kan dit probleem verminderen.
Combineren van vervoersvormen
Het combineren van verschillende vervoersvormen binnen één contract biedt kansen. Dit maakt het mogelijk voor kleinere vervoerders om mee te dingen naar grotere opdrachten, doordat zij verschillende vervoersdiensten tegelijk kunnen aanbieden. Dit kan echter alleen effectief zijn als het vervoer efficiënt kan worden gepland. Wanneer ritten niet logisch op elkaar aansluiten, kunnen vervoerders onnodig extra voertuigen nodig hebben, wat de efficiëntie ondermijnt. Een goede afstemming tussen opdrachtgever en vervoerders is daarom van groot belang.
Belang van duidelijke afspraken met onderaannemers
Bij grotere en complexere aanbestedingen wordt steeds vaker gebruikgemaakt van onderaannemers. Het is daarbij van belang dat deze onderaannemers dezelfde kwaliteitsnormen hanteren als de hoofdaannemers. Dit geldt ook voor aspecten zoals beloningsstructuur en beschikbare middelen. Het niet naleven van deze normen kan de kwaliteit van het vervoer negatief beïnvloeden.
Goed opdrachtgeverschap
Een cruciaal aspect van succesvolle aanbestedingen is goed opdrachtgeverschap. Dit houdt in dat er niet alleen naar de laagste prijs wordt gekeken, maar ook naar andere factoren, zoals de ontwikkeling van personeel. Het reserveren van aparte budgetten voor de scholing van chauffeurs is hier een voorbeeld van. Bij hevige concurrentie kunnen deze budgetten echter onder druk komen te staan, waardoor er minder wordt geïnvesteerd in personeel. Een focus op lange termijn kwaliteit en duurzaamheid kan dit voorkomen.
Kerncijfers over de sector
Elke vijf jaar publiceert AIM kerncijfers over de zorgvervoersector. De meest recente cijfers, verzameld in 2023, tonen aan dat 80% van de omzet in deze sector afkomstig is van overheidsopdrachten via aanbestedingen. Daarbij speelt prijs vaak een doorslaggevende rol, wat leidt tot extra druk op vervoerders om scherp in te schrijven, soms ten koste van de kwaliteit.
Bron: Mobiliteit.nl