Leren van de coronacrisis: een belangrijke maar complexe uitdaging

16 september 2020

Wat heeft het primair onderwijs geleerd uit de coronacrisis? Wat is kansrijk voor de toekomst? En hoe verankeren we de geleerde lessen in ons onderwijs? Antwoorden op belangrijke vragen die zowel de PO-Raad als haar leden bezighoudt. Op het webinar ‘lessons learned’ gingen zo’n zeventig bestuurders hier met elkaar over in gesprek.

Rinda den Besten, voorzitter PO-Raad, opende: 'Dit webinar is een interessante start van een bredere inventarisatie die voorlopig nog niet ten einde is. Goed om nu te kijken wat we geleerd hebben en wat we er in de toekomst mee willen. De PO-Raad pakt hier graag een rol in. Ook in lijn met onze strategische agenda, waarin we zeggen dat we op basis van onderzoek leren.'

Monitor Hybride onderwijs

Vicevoorzitter Anko van Hoepen benadrukte het belang van nader onderzoek. Zo riep hij de aanwezigen op om deel te nemen aan de Monitor hybride onderwijs. Deze monitor brengt in kaart hoe scholen, leraren, ouders en leerlingen invulling hebben gegeven aan onderwijs op afstand en wat zij in de toekomst willen behouden. Ook verwees Van Hoepen naar het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO), die relevant onderzoek naar de gevolgen van corona en de belangrijke vragen van het onderwijs in kaart brengt.

Niet zomaar terug naar het oude normaal

Enkele weken na de sluiting laaide het gesprek in de sector op om zo snel mogelijk weer terug te keren naar het normaal. Maar die oproep werd niet door iedereen omarmd. 'Als ik terugga naar het oude normaal. Word ik daar dan blij van? Of geeft deze situatie ons ook de kans om over een aantal dingen opnieuw na te denken?' aldus Maarten Bauer, voorzitter College van Bestuur, stichting mijnplein. Bauer vervolgt: 'Ik zag een enorme boost in solidariteit en flexibiliteit ontstaan. Wat niet kon, werd bespreekbaar en op mijn scholen werd kennis onderling uitgewisseld en ondersteunde men elkaar waar dat kon. De leraren, onderwijsassistenten en schoolleiders namen verantwoordelijkheid, wij gaven ze het vertrouwen en ik vind dat ze het heel erg goed gedaan hebben.'

Leren van mislukken

'Wat ik ga doen als bestuurder? Ik wil onze mensen ruimte bieden om te experimenteren, te mislukken en daarvan te leren. En ik wil ook leerlingen en ouders naar hun bevindingen vragen. Ik wil niet mijn eigen beeld leidend laten zijn in wat ik wil veranderen. Ook moeten we onze blik buiten de sector richten: als een leraar echt digitaal meer zijn werk moet doen, wat betekent dit dan voor zijn professionele ontwikkeling en het opleiden van leraren? Hoe doen ze dat in andere sectoren?'

Naast Maarten Bauer deelde ook Helma van den Hoorn, voorzitter College van Bestuur van Saks, haar observaties: 'Binnen Saks bewegen alle scholen zich richting toekomstgericht onderwijs. Zo zijn veel scholen al behoorlijk op weg naar het doorbreken van leerstof/jaarklassystemen en gaan we steeds meer naar individuele vormen van onderwijs. Toen de crisis kwam, zag ik dat de scholen die hier al verder mee zijn, dat ze redelijk bestendig waren tegen de grote verandering. En de scholen die nog redelijk dicht tegen het leerstof/jaarklassysteem aan bewogen het moeilijker hadden.'

Kaders van tijd en ruimte

'Ik merkte dat ik last had van een dubbel gevoel. Aan de ene kant dacht ik, de scholen moeten zo snel mogelijk open, er zijn kwetsbare kinderen en de school heeft een belangrijke functie. Maar ik merkte ook een andere kant. Deze periode is zo waardevol, juist nu we gedwongen uit de kaders van tijd en ruimte gebroken zijn. Dat bracht mij ook bij de vraag, wat ga ik als bestuurder doen? Ga ik faciliteren voor een soepele overgang naar het oude en de plooien gladstrijken? Of ga ik deze leerzame periode nog voort laten duren en terug naar de bedoeling. Ik ben trots dat wij binnen Saks collectief dit gesprek blijven voeren. En dan niet eens zozeer over wat we hebben geleerd, maar meer over hoe we een status kunnen bereiken van constant blijven leren en veranderen. Dat is wat wij meer willen bestendigen.'

Bron: PO-Raad