Frankrijk heeft ook bijzonder onderwijs, en het groeit

14 oktober 2019

Dat er in Frankrijk alleen maar openbare scholen bestaan is een misverstand. Van de ruim twaalf miljoen leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs gaan er 2,2 miljoen naar het katholiek onderwijs. Volgens de koepelorganisatie SGEC kwamen er in de afgelopen tien jaar 100.000 leerlingen bij. Inmiddels is het landelijke marktaandeel van katholieke middelbare scholen gestegen tot 22 procent, in Parijs is dat nu 35 procent.

De SGEC voert de pedagogische kwaliteit aan als verklaring voor de groei. Maar de ouders voor het hek in de Parijse voorstad Poissy noemen ook een andere factor: de carte scolaire, de schoolkaart. Die bepaalt dat je alleen kunt kiezen voor scholen die in je eigen buurt liggen. Voor wie dat niet wil, is een ‘katholieke privéschool’ meestal de enige optie. Dat het Institut Notre Dame een katholieke school is, maakt Chahida Sefnaj, moeder en boekhouder bij een overheidsinstelling, niet uit. De catechisatie, de voorbereiding op de belijdenis, is niet verplicht. Voor alle leerlingen is er éducation chrétienne, lessen over de christelijke cultuur. Sommige andere scholen bieden het vak ‘kennis van de monotheïstische godsdiensten’ aan. Sefnaj: ‘Ik vind het belangrijk dat kinderen zich netjes gedragen en geen straattaal gebruiken. Daar letten ze hier op. Ze stimuleren ook het zelfvertrouwen van de leerlingen.’

Volgens critici verergeren katholieke scholen de segregatie. Maar het voorstel om ze net als openbare scholen te onderwerpen aan het regime van de schoolkaart maakt politiek geen schijn van kans. Openbare scholen zijn gratis, de katholieken vragen voor Nederlandse begrippen veel schoolgeld. Een grote meerderheid van de katholieke scholen wordt bekostigd door de staat. In 1959 werd erkend dat zij een publiek belang dienen, en daarom ook in aanmerking kwamen voor subsidie. In ruil voor de financiering moeten de scholen wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Ze dienen de ‘gewetensvrijheid van leerlingen’ te respecteren. De scholen zijn verplicht alle leerlingen toe te laten, ‘ongeacht afkomst, opvatting of geloof’.

Frankrijk telt zo’n dertig islamitische scholen. Daarvan zijn er drie die naar katholiek voorbeeld een contract hebben getekend met de staat. De andere scholen krijgen geen geld.

Franse ouders hebben steeds meer belangstelling voor Montessori-onderwijs, maar ook hier geldt dat er maar een paar in aanmerking komen voor overheidsbekostiging.

Bron: Trouw, 7 oktober 2019: ‘Frankrijk heeft ook bijzonder onderwijs, en het groeit’; https://www.trouw.nl/buitenland/frankrijk-heeft-ook-bijzonder-onderwijs-en-het-groeit~b15b7ef3/