Veel vervoerders zien doelgroepenvervoer met elektrische voertuigen als een grote uitdaging. Met name de beschikbaarheid van (rolstoel)busjes is nog beperkt. Maar de mede-oprichter van Taxi Electric ziet het anders: ‘Juist een integrale aanpak kan ervoor zorgen dat het doelgroepenvervoer een aanjager kan zijn voor elektrisch rijden.’
Het aantal aanbestedingen in het doelgroepenvervoer waarin gevraagd werd om elektrische voertuigen, daalde met 10 procent ten opzichte van een jaar eerder. Dat blijkt uit recent onderzoek van Natuur & Milieu. De verduurzaming binnen het doelgroepenvervoer schiet niet op, terwijl deze markt zich juist goed leent voor snelle stappen naar een duurzame leefomgeving en daarnaast ook prioriteit heeft. Straattaxi’s en on-demand taxi-apps vormen slechts 25 procent van de taximarkt. Onder andere door het grote aantal kilometers dat jaarlijks wordt afgelegd en de luchtkwaliteit – met name in grote steden – die een probleem vormt. Maar liefst 75 procent van het Nederlandse taxivervoer ligt immers in het doelgroepenvervoer. Om het doelgroepenvervoer snel te kunnen verduurzamen staat de branche voor twee uitdagingen: laadinfrastructuur en integrale aanpak.
Laadinfrastructuur
Het lijkt in de huidige markt van bezuinigen een illusie dat gemeenten tegelijkertijd zorgen voor duurzame aanbestedingen. Bovendien is er binnen gemeenten sprake van een wirwar van budgetten en aanbestedingen ontstaan, zonder samenhangende visie op duurzaamheid. Daarbij is een deel van de benodigde voertuigen (zoals rolstoeltaxibussen) op dit moment niet zero-emissie beschikbaar. Ook is een (snel)laadinfrastructuur in geen enkele gemeente op orde. ‘Voldoende snelladers zijn cruciaal om met een gelijk aantal elektrische voertuigen dezelfde dag-kilometrages te halen als op fossiele brandstoffen, zonder dat dit extra loonkosten aan chauffeurs kost.’
Vooralsnog wordt verwacht dat de vervoerder in de aanbesteding zelf voor een eigen (snel)laadinfrastructuur zorgt. Iets wat nauwelijks haalbaar is gezien de korte looptijd van concessies en de hiermee gemoeide kosten. Een vervoerder kan ook niet binnen de korte tijd tussen gunning- en startdatum voorzien in meerdere strategische plekken met snelladers. Tegelijkertijd houden overheden zich afzijdig.
Integrale aanpak
Een duurzaam doelgroepenvervoer is gediend bij een integrale, gemeente-overstijgende aanpak. ‘Budgethouders dienen over hun eigen hokje heen te stappen. We kunnen niet de verantwoordelijkheden voor de implementatie van elektrisch vervoer en laadinfra over de schutting van vervoerders gooien. Niemand heeft bijvoorbeeld iets aan een groot laadplein op eigen terrein, dat na afloop van een concessie nog steeds toebehoort aan de vorige concessiehouder. Een proactieve, ruimtelijke planning van openbare laadinfrastructuur voor zowel reguliere laders als snelladers vraagt om een integrale lange-termijnaanpak met commitment vanuit meerdere budgethouders (denk aan wmo, duurzaamheid en luchtkwaliteit).
Reguliere laadpunten die de doelgroepenvervoerder enkel ’s nachts gebruikt, kunnen dan overdag worden gebruikt door bewoners en forenzen. Door de toekomstige vraag van verschillende type elektrische berijders te combineren op locaties waar netwerkaansluitingen groot genoeg zijn, kan er op een efficiënte manier vóór de markt uitgelopen worden, in plaats van er achteraan.’ Zo rijden in Amsterdam al meer dan 1000 elektrische taxi’s die zorgen voor een grote vraag aan laadcapaciteit. ‘Ook andere nieuwe, duurzame vervoersstromen, zoals stadsdistributie, kunnen gebruik maken van deze laadinfra. Door (snel)laadhubs op strategische plekken aan te leggen, kan een basis worden gelegd voor toekomstig deelvervoer en autonoom vervoer.’’
Doelgroepenvervoer als voortrekker
Samengevat: er is een doordachte nationale aanpak nodig om als doelgroepenvervoer, immers een van de groepen veelrijders, een voortrekkersrol te vervullen op het gebied van elektrisch rijden. Rijksoverheid, provincies, gemeenten, brancheorganisaties en ziektekostenverzekeraars worden opgeroepen om samen actie te ondernemen voor een duurzame visie en heldere strategie om dit te bewerkstelligen.
Edvard Hendriksen verzorgt op 10 oktober tijdens het Nationaal Congres Contractvervoer 2019 een presentatie over doelgroepenvervoer als aanjager voor elektrisch rijden.
Bron: Taxipro