Welke doelen streven IKC's na en welke organisatorische, pedagogische en didactische keuzes maken zij? Het Kohnstamm Instituut maakte dit na een onderzoek inzichtelijk. Integrale Kindcentra die voorop lopen, kunnen zo laten zien wat hun opbrengsten zijn.
Opdrachtgever voor het onderzoek is het Kinderopvangfonds. Het onderzoek is kleinschalig aangepakt door middel van gesprekken met de directie van tien vooruitstrevende IKC's: Campus Columbus (Heerhugowaard), Laterna Magica (Amsterdam), Mondomijn (Helmond), ikc Van Kampen (Vlaardingen), Casa Montessori (Pijnacker), Het Talent (Nijmegen), De Kroevendonk (Roosendaal), De Sterrenschool (Apeldoorn), KindCentrum Eenrum (Eenrum) en Integraal Kind en Expertisecentrum (IKEC) (Hoorn). Deze IKC’s zijn aangesloten bij PACT voor Kindcentra.
Inclusie en 21e eeuwse vaardigheden
Centraal in het onderzoek stonden de vragen wat deze IKC’s tot een IKC maken en hoe ze zich onderscheiden van de gemiddelde reguliere scholen en kinderopvang. Een belangrijke conclusie is dat IKC’s zowel een inclusiegedachte nastreven (alle kinderen 'binnen de muren' de juiste ondersteuning bieden) als andere doelen (de 21e eeuwse vaardigheden). IKC’s kijken verder dan het voorbereiden van de taal- en rekenontwikkeling, maar ook naar doelen als zelfsturing, zelfstandigheid, persoonsvorming, burgerschap en samenwerken.
Kenmerken IKC's
Opvallend is dat daar waar scholen en kinderopvang zich vaak onderscheiden op een van deze onderdelen, IKC's beide doelen nastreven. Ook richt de begeleiding van kinderen zich op kinderen van 0 jaar tot en met kinderen die naar de middelbare school gaan. Overige kenmerken van IKC's zijn het bieden van een geïntegreerd aanbod van 0-12-jarigen; het werken met een interprofessioneel team en partijen vanuit een gemeenschappelijke visie; gericht op een brede ontwikkeling; het bieden van een rijke speelleeromgeving; gepersonaliseerd leren; een sterke verbinding tussen binnen- en buitenschools leren; een veilige en vertrouwde leefomgeving; doorbreken van structuren; verzamelen van veel informatie over de kinderen; een sterke rol voor ouders en een continue leren en ontwikkelen.
Vervolgonderzoek
Het gehouden onderzoek kan mogelijk handvatten geven voor vervolgonderzoek. Een wens van de deelnemende IKC’s is dat ze onderzocht willen hebben wat de opbrengsten zijn van hun werkwijze. Dit kan allereerst onderzocht worden op het niveau van kinderen, bijvoorbeeld het in kaart brengen welke opbrengsten kinderen zelf zien. Ook oud-leerlingen zouden op hun onderwijs in een IKC kunnen reflecteren, net als bovenbouw-leerlingen uit IKC’s en vergelijkbare leerlingen van reguliere scholen het aanbod op hun school kunnen beoordelen. Ook kan vervolgonderzoek worden ingezet op het hoe-niveau.