Samenwerking school en politie

07 januari 2019

Deze gespreksleidraad met de titel ‘Samen voor en veilige school’ richt zich op de samenwerking tussen de school en de politie en helpt die vorm te geven of te verbeteren.

De school en de politie hebben de gezamenlijke taak om criminaliteit en overlast op en rond school tegen te gaan. De school moet leerlingen en personeel een prettige leer- en werkomgeving bieden en is verantwoordelijk voor de schoolveiligheid. De politie is er voor de repressieve aanpak bij strafrechtelijke zaken én het preventief signaleren, adviseren en verwijzen.

Scholen worden soms echter geconfronteerd met ernstige calamiteiten, onrust of schokkende gebeurtenissen. Bijvoorbeeld ernstige bedreigingen tegen leerlingen of leerkrachten of incidenten met dodelijke afloop. Deze gebeurtenissen vragen om een eigen aanpak en vallen buiten het bestek van deze gespreksleidraad. Op de website van de Stichting School en Veiligheid staan diverse hulpmiddelen hoe om te gaan met een calamiteit. Ook is er een speciaal calamiteitenteam dat direct ingeschakeld kan worden door de school.

Samenwerking school en politie

Het gezamenlijk zorgdragen voor een veilige leeromgeving begint met een gesprek.

Gesprekspartners • De schoolcontactpersoon: de veiligheidscoördinator (of vergelijkbare functie) van de onderwijsinstelling. • De politiecontactpersoon: wijkagent met een onderwijsinstelling in de wijk of de overkoepelende ‘contactpersoon scholen’ binnen de politieorganisatie.

Doel van het gesprek is het onderzoeken hoe school en politie samen de veiligheid in (en om) school kunnen handhaven en/of verbeteren, en hierover samen afspraken maken. De afspraken zijn aanvullend op bestaande afspraken, bijvoorbeeld in een convenant schoolveiligheid of met andere organisaties zoals de onderwijsinspectie, en vervangen deze dus.

Maak een overzicht van de veiligheidsthema’s die op dit moment spelen op de school. Bijvoorbeeld omdat er incidenten zijn (geweest), omdat erover gepraat wordt of het voor onrust zorgt onder leerlingen, ouders en personeel. Denk aan thema’s als: • Pesten • Fysiek geweld: vechten, slaan, schoppen • Psychisch geweld: bedreigen, schelden, intimideren, verbaal geweld, smaad, laster • Seksueel grensoverschrijdend gedrag • Wapenbezit en -gebruik • Discriminatie • Diefstal van bezittingen van leerlingen, personeel of de school • Inbraak in de school • Vernieling • Alcohol en drugs op school • Fraude Waar kan dit zich afspelen? • Binnen de school of op het schoolplein. • In de directe omgeving van de school, onderweg van en naar school. • Thuis en op straat, met gevolgen voor de veiligheid op school. • Op internet en social media, bijvoorbeeld via Twitter, Snapchat, Dumpert of Facebook.

Prioriteer: Welke veiligheidsthema’s zijn het meest urgent en waarom? Maak samen een top 3 van de thema’s die u het eerst gaat uitwerken. Dit wil niet zeggen dat de andere thema’s niet of minder belangrijk zijn. De andere thema’s komen later aan bod. Vervolgens maken school en politie afspraken. Die zijn vaak gedeeltelijk preventief van aard.

Per veiligheidsthema kan men de volgende vragen beantwoorden: • Welke preventieve acties voeren we al uit op dit thema? Wat gaat goed, wat kan beter? • Welke signalen wijzen op een vergrote kans op een incident? • Hoe en wanneer informeren we elkaar hierover? • Welke maatregelen moeten we, wettelijk gezien, nemen om het probleem of een incident te voorkomen? • Welke maatregelen kunnen we nemen om het probleem te voorkomen? • Welke andere organisaties hebben we eventueel nodig (gemeente, Openbaar Ministerie, Halt, GGD, jeugdzorg, Centrum Jeugd en Gezin etc.)?

Voorbeelden van afspraken school en politie

We checken de bestaande protocollen bij incidenten en leven deze na. • Bij ieder incident belt de school allereerst de contactpersoon bij de politie om te overleggen over de vervolgstappen. • Bij kleinere vergrijpen, zoals pesten of schelden, maakt de school zelf de inschatting of de hulp van de politie moet worden ingeroepen. Zwaardere zaken, zoals geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag, worden overgedragen aan de politie, waarna we elkaar blijven informeren.

In de gespreksleidraad is een compleet hoofdstuk gewijd aan een scala van mogelijke afspraken, acties en maatregelen. De brochure besluit met suggesties voor evaluatie. De brochure bevat handige invulformulieren.

Bron: Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid, Churchilllaan 11, 3527 GV Utrecht, 2017: ‘Samen voor een veilige school; gespreksleidraad voor onderwijsinstellingen en politie’; downloaden via https://hetccv.nl/nieuws/nieuws-detail/article/voor-scholen-en-politie-gespreksleidraad-voor-een-veilige-school/ (20 juni 2018)