De versoepelde drie-uursregeling en de mogelijkheid om af te wijken van het vaste gezichtencriterium zou, als het aan minister Karien van Gennip ligt, al per 2 juli 2023 in werking mogen treden. Zij kan nog niet zeggen of andere versoepelingen ook voor 1 januari 2024 ingaan. Wel stelt zij dat een coulanceregeling op grond van de huidige Wet kinderopvang tot die tijd niet mogelijk is.
Minister van Gennip laat dat weten in antwoord op Kamervragen door Tweede Kamerlid Jacqueline van den Hil (VVD). De minister wil versoepelingen doorvoeren om de werkdruk en het personeelstekort in de kinderopvangsector tegen te gaan.
Drie versoepelingen
Het gaat om het flexibeler invullen van het Vaste Gezichten Criterium (VGC) voor baby’s, het versoepelen van de 3-uursregelling voor het beroepskracht-kindratio (BKR) door het vereenvoudigen van het registreren van de drie uur op een dag waarop afgeweken mag worden van de BKR, in plaats van de drie uur afwijking van de BKR vooraf schriftelijk vastleggen en meer flexibiliteit in de bso; dat wil zeggen meer ruimte voor het organiseren van een divers en uitdagend activiteitenaanbod door enkele belemmeringen in de kwaliteitseisen weg te nemen.
Huidige obstakels
Zeker gezien de huidige arbeidskrapte en de hoge werkdruk, vraagt Van den Hil aan de minister wat de grootste obstakels zijn om de versoepelingen pas in 2024 te laten ingaan. Van Gennip zegt zich bewust te zijn van de urgentie om het personeelstekort in de sector aan te pakken. Zij wijst op het aanpakken van knelpunten in regelgeving op de korte termijn en noemt daarbij de oplossingsrichtingen ten aanzien van het vaste gezichtencriterium, de drie-uursregeling en enkele kwaliteitseisen in de buitenschoolse opvang.
De reden dat deze versoepelingen op zich laten wachten, is omdat het Besluit kwaliteit kinderopvang hiervoor gewijzigd moet worden. De afstemming met de sector, en het uitwerken van de wijzigingen en het juridische proces kost tijd. Daarom kunnen de meeste aanpassingen niet eerder ingaan dan per 1 januari 2024. Het halen van de streefdatum per maatregel is afhankelijk van de verdere uitwerking van de wijzigingen. Van Gennip zal per maatregel bekijken of er ruimte is voor eerdere inwerkingtreding. In het voorjaar zal zij de laatste stand van zaken delen met de Kamer.
Vroegere versoepelingen
Twee maatregelen kunnen volgens de minister mogelijk wel eerder ingaan; waarschijnlijk per 1 juli 2023. Het gaat om een meer flexibele invulling van de drie-uursregeling en een mogelijkheid om af te wijken van het vaste gezichtencriterium in geval van ziekte en verlof. Ondanks de vraag van meerdere brancheverenigingen komt er geen tijdelijke coulanceregeling voor overige bovengenoemde versoepelingen. Van Gennip zegt daarover tegen Kinderopvangtotaal: ‘Een coulanceregeling vraagt om op voorhand aan te geven aan welke kwaliteitseisen niet voldaan hoeft te worden. De toezichthouder hoeft ten aanzien van die eisen dan geen overtreding te noteren en er hoeft geen handhaving plaats te vinden. Een coulanceregeling is op grond van de huidige Wet kinderopvang niet mogelijk.’
Verzachtende omstandigheden
In het toezicht wordt wel rekening gehouden met bijzondere verzachtende omstandigheden. In november vorig jaar is door het ministerie en de branchepartijen afgesproken dat de kinderopvanghouders een plan maken hoe zij met situaties van personeelstekort willen omgaan en dit afstemmen met ouders en personeel; bij een inspectie de toezichthouder rekening kan houden met de bijzondere verzachtende omstandigheden van het geval en deze omschrijft in het rapport; en hier in het handhavingsadvies aan de gemeente rekening mee gehouden kan worden. Of de toezichthouder hier gebruik van kan maken, hangt af van de omstandigheden. Belangrijk is dat in alle situaties de opvang veilig en verantwoord is.
Aanpassing kwaliteitseisen
De kwaliteitseisen in de kinderopvang worden in elk geval (opnieuw) bekeken. Daarbij wordt toegewerkt naar – waar mogelijk en wenselijk - aanpassingen in de kwaliteitseisen. Werkdruk is hierbij ook een aandachtspunt. Bovendien wordt er breder gekeken; bijvoorbeeld ook naar kwaliteitseisen die niet gewijzigd zijn met de wet IKK. Hierin is een zorgvuldig afwezig nodig. Van Gennip: ‘Enerzijds verkennen we welke aanpassingen mogelijk zijn in de kwaliteitseisen en anderzijds geldt dat de kwaliteit en veiligheid van de kinderopvang gewaarborgd moet blijven.’
Bekijk hier de brief ‘Antwoorden op Kamervragen over kinderopvang en personeelstekort’.
Bron: Kinderopvangtotaal + Rijksoverheid