Renovatie, renovatie niet geregeld in onderwijswet! Onzinstelling
Onzinstelling
De stelling is niet juist. Het tegendeel is ook niet juist. In ieder geval moet het antwoord worden toegelicht. Die beantwoording kan prima dienen om de aanwezigheid te toetsen van voldoende kennis op het beleidsterrein Onderwijshuisvesting en de bekostiging ervan.
De vraag: 'Is Renovatie geregeld in de wet?' lijkt eenvoudig te beantwoorden met ja of nee. Beide antwoorden kunnen goed worden gerekend, maar fout rekenen kan óók. Daarbij lijkt vooral het perspectief van spreker of toehoorder van belang. Is de spreker niet in staat om zijn antwoord toe te lichten, dan is het goed om hem/haar links te laten liggen. De spreker is dan wellicht onvoldoende deskundig of, erger nog heeft een “eigenbelang”. Een keuze over renovatie is zonder voldoende kennis niet goed mogelijk.
Geen definitie van het begrip renovatie
Als een spreker bedoelt te zeggen dat renovatie niet is geregeld omdat er geen definitie van het begrip renovatie is gegeven, dan is het antwoord goed. Inderdaad kent de onderwijswet- en regelgeving geen definitie van het begrip renovatie.
Wat zegt de regelgeving wél?
Bedoelt de spreker te zeggen dat er geen bekostiging is geregeld voor renovatie, dan is zijn antwoord (grotendeels) onjuist. In dat geval lijkt het antwoord niet ontdaan van “eigenbelang”. Hierbij is het nodig om in de relevante wet- en regelgeving op het terrein van de onderwijshuisvesting te duiken. De memories van toelichting van wetsvoorstellen 24.455 (1995-1996) en 33.663 (2012-2014) geven meer informatie over dit onderwerp. Beide wetsvoorstellen laten zien dat er sprake is van samenhang tussen renovatie en onderhoud. De huidige term onderhoud werd in het bekostigingsstelsel zoals dat voor 1997 op papier stond aangeduid met termen als klein en dagelijks (herstel)onderhoud, groot, technisch en ingrijpend onderhoud.
Drie onderhoudscomponenten uit bijlage II bij wetsvoorstel 24.455 hebben zelfs de expliciete toevoeging (renovatie).
Wat zou een willekeurige passant op straat zeggen over renovatie?
Een mooie toets voor de samenhang tussen onderhoud en renovatie is om een willekeurige passant op straat te vragen wat een 'renovatie' is.
Grote kans dat in het antwoord iets terugkomt dat met onderhoud te maken heeft of iets dat met 'vervangingen/of vernieuwing' van oude of versleten onderdelen van een gebouw, zoals bijvoorbeeld kozijnen te maken heeft. Heb je geluk dan zit er in het antwoord ook nog een deel dat gaat over een “langere levensduur”.
Bekostiging van renovatie – wel onderhoud
De genoemde wetsvoorstellen samen maken duidelijk welke partij de verantwoordelijkheid draagt voor het onderhoud (huidige terminologie) en welke partij dus de bekostiging voor dit onderhoud ontvangt. Na de taakoverhevelingen uit 2005 (VO) en 2015 (PO en SO) zijn dit de schoolbesturen en niet langer de gemeenten.
Tekort aan bekostiging voor (fundamentele, ingrijpende) vernieuwing
Tegelijkertijd erkennen de memories van toelichting van genoemde wetsvoorstellen dat er sprake is van een tekort aan bekostiging, waarin het huidige (bekostiging)stelsel niet voorziet.
In het kader van onderhoud en/of renovatie is geen rekening gehouden met voldoende financiële middelen voor een fundamentele, grondige vernieuwing en verbetering van de onderwijsgebouwen.
Voorbeelden van een dergelijke fundamentele vernieuwing en verbeteringen zijn bijv. betere isolatie door strengere duurzaamheidseisen, stringentere eisen voor binnenklimaat en ventilatie, maar ook benutting van energie uit hernieuwbare bronnen of zelfs klimaatadaptief bouwen.
De bijgevoegde bijlage uit het eindadvies 'vergoedingsstelsel basisonderwijs' (Londo) biedt verdere verduidelijking en onderbouwing van het vorenstaande.
Onder de kop 'Algehele aanpassing' blijkt dat de verschillende onderhoudsprogramma’s, waarvoor na 2005 en 2015 de schoolbesturen verantwoordelijkheid dragen, financieel gezien te weinig middelen bevatten om een gebouw geheel aan te passen.
Tegelijk blijkt ook uit de bijlage en de navolgende paragrafen dat sprake is van een samenhang of samenvallen van 'onderhoud en verbouwingen (renovatie)' en het tegelijk uitvoeren van 'algehele aanpassing en ingrijpend onderhoud'.
Daarom dient het volledige en juiste antwoord te zijn: In de (onderwijs)wetgeving is geen definitie gegeven van het begrip renovatie;
Is er sprake van onderhoud binnen een 'renovatie' dan is dit sluitend geregeld: schoolbesturen zijn hiervoor verantwoordelijk en daarvoor ontvangen zij vergoeding.
(terzijde: een renovatie zonder onderhoud/vernieuwing van verouderde onderdelen lijkt onbestaanbaar)Als sprake is van fundamentele vernieuwing/verbetering binnen een renovatie, dan is dat in het huidige stelsel niet geregeld. Althans: dat is op dit moment niet adequaat geregeld. Er is niemand verantwoordelijk en er zijn onvoldoende middelen voor beschikbaar.
Roger Brull | 4 december 2020,